De retabels

De retabels

Een retabel is een architecturale wandbekleding die bedoeld is om de aandacht van de gelovigen te wekken. Retabels werden ingevoerd na het nieuwe misritueel dat er kwam na het concilie van Lateranen (1215). 

Het nieuwe ritueel vroeg dat er een voorstelling van Christus aangebracht werd achter het altaar – “retro tabula” in het Latijn - vandaar de term retabel.

Eind zeventiende tot eind achttiende eeuw verschijnen ze overal in de kerken van Vlaanderen, op het ogenblik van de contrareformatie. Om zich af te zetten tegen het protestantisme worden de retabels alsmaar groter, het aantal symbolen vermeerdert, meer verhalen, meer kleuren, meer goud… 

De retabels zijn echte blikvangers in het rijke meubilair van onze kerken. Nergens zijn ze talrijker en mooier aanwezig dan hier, vooral de regio Wormhout blinkt uit in retabels (oa. Kerk van Bollezeele en Herzeele). Ze werden lange tijd genegeerd, maar de jongste jaren groeit de bewondering en de aandacht voor de retabels, wat onder andere blijkt uit de recente restauraties. De Franse revolutie maakt een abrupt einde aan de retabelkunst: kerken die na deze datum zijn herbouwd hebben dus logischerwijze geen retabel.

Wie retabels wil gaan zien, doet er goed aan om zich vooraf te informeren omdat niet alle kerken altijd open zijn.

De kerken waar retabels te bewonderen zijn in de regio zijn te zien op onderstaand kaartje :

(kaart van de kerken met retabels)